Mauzoleum Legionistów

0

Mauzoleum to miało za zadanie uczcić pamięć legionistów – żołnierzy I i II Brygady Legionów Polskich, którzy byli internowani w jenieckim obozie w Szczypiornie. Wybudowany został on przez Niemców i więziono w nim żołnierzy wielu narodowości, przede wszystkim Włochów, Serbów, Czarnogórców, Rumunów, Francuzów, Włochów, Anglików oraz Rosjan. Warunki bytowe były jednymi z najgorszych, a ich celem było psychiczne oraz fizyczne zmęczenie i załamanie. Doprowadziło to do śmierci siedmiu Legionistów, o których pamięci przypominać miało właśnie Mauzoleum. Było ono jednym z dwóch, pierwsze powstało w 1927 roku w Szczypiornie, w bliskim położeniu samego obozu i przetrwało jedynie do początku II Wojny Światowej, kiedy zostało zrównane z ziemią przez hitlerowców.
Mauzoleum wybudowane zostało w 1932 roku na terenie planowanego cmentarza przy ulicy Mickiewicza. Miało postać sześciokolumnowej bramy zwieńczonej kolumnadą. Umieszczono na niej napis: „Cześć bojownikom o wolność”.
Na terenie obiektu znajdował się sarkofag z tablicą oraz krzyżem legionowym. W listopadzie 1932 roku umieszczono w nim prochy siedmiu ekshumowanych legionistów: Floriana Adamczyka, Karola Calka, Hostopa Ochnikowskiego, Władysława Wealtera, Filipa Bednarka, Jana Jezierskiego i Franciszka Pociosa, którzy wcześniej spoczywali na Cmentarzu Ukraińskim w Szczypiornie. Mauzoleum przetrwało do początku II Wojny Światowej – w 1940 roku zostało zniszczone przez Niemców, którzy nie oszczędzili także położonego obok cmentarza.

Pamięć o tym niezwykle ważnym dla historii Kalisza miejscu zatarła się wraz z inwestycją mieszkaniową na tym obszarze, która rozpoczęła się w czasach Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej. Na szczęście wśród niektórych kaliszan historia ta nadal jest żywa. Dzięki staraniom oraz pracy Związku Inwalidów Wojennych RP w Kaliszu, 10 listopada 2005 roku, przy wejściu do IV Liceum Ogólnokształcącego im. Ignacego Jana Paderewskiego przy ul. Widok, odsłonięto obelisk wraz z upamiętniającymi tablicami. Dotyczyły one dokonań Józefa Piłsudskiego oraz jego legionów.
Z racji wspomnianej wyżej inwestycji, dziś nie można dokładnie określić miejsca, gdzie znajdowało się omawiane Mauzoleum. Wspominki starszych mieszkańców Kalisza mówią jednak, że najważniejsze części obiektu mogły znajdować się na obszarze ówczesnych ogródków działkowych.

Share.

Dodaj komentarz